Kraamtijd

Ook in de kraamtijd neem ik ruim de tijd voor je verhaal en je vragen. 

In principe is de verloskundige tot 10 dagen na de bevalling nog verantwoordelijk voor moeder en kind. Ik zal in die periode nog zo´n 3 á 4 bezoekjes bij jullie afleggen. Bij vragen of problemen kun je natuurlijk altijd bellen.

Maar de kraamverzorgster is de eigenlijke expert wat betreft de kraamtijd. Zij komt de eerste 8 dagen en zij begeleidt, verzorgt, informeert, controleert en leert je veel over de verzorging en voeding van je kindje. Daarnaast neemt ze ook een aantal huishoudelijke taken van je over. Als er problemen zijn, overlegt zij met de verloskundige.

Weetjes en tips: moeder

Naweeën

Naweeën zijn duidelijk voelbare, soms pijnlijke, samentrekkingen van de baarmoeder. Ze zorgen ervoor dat je baarmoeder snel weer kleiner wordt en het bloedverlies beperkt blijft. Meestal nemen ze na een paar dagen af. Als je er erg last van hebt, kun je paracetamol nemen, liever geen andere pijnstillers, omdat die bloedverdunnend zijn. 

Bloedverlies

Bloedverlies na de bevalling is de eerste 24 uur wat meer dan je bij een menstruatie gewend bent. Er kunnen de eerste dagen stolsels bij zitten, soms zo groot als een vuist. Het bloedverlies wordt geleidelijk minder en is meestal 6 weken na de bevalling helemaal over. Zolang je nog bloedverlies hebt moet je oppassen voor infectie in de baarmoeder, dat wil zeggen: geen gemeenschap, niet in bad en geen tampons gebruiken.

Plassen

Het is belangrijk om na de bevalling regelmatig te plassen. Dat kan de eerste dagen een branderig gevoel geven.Het helpt dan om tijdens het plassen met water te spoelen.

De eerste dagen voel je niet zo goed aan wanneer je moet plassen, ga daarom geregeld. Ophouden is soms ook moeilijk, meestal verbetert dat na een paar dagen weer.

Ontlasting

Ontlasting blijft na de bevalling meestal een paar dagen uit. Probeer voldoende te drinken en vezelrijk te eten om verstopping te voorkomen.

Hechtingen

Hechtingen kunnen de eerste dagen pijnlijk zijn, vooral als je gaat zitten. Als je eenmaal zit is het vaak beter. Bij eventuele zwelling helpt een koud kompres.

Een wond geneest sneller als hij droog is en er lucht bij kan komen. Met name na ontlasting moet de wond goed gespoeld en gedroogd worden (deppen of föhnen). Door bloot op een matje te gaan liggen als je rust of gaat slapen kan de wond goed luchten. In principe lossen de hechtingen vanzelf op, maar als ze erg trekken kunnen ze na 6 dagen verwijderd worden.

Arnica (een homeopathisch middel) helpt goed tegen beursheid. Smeer liever geen zalfjes bij de wond, druppels innemen werkt ook prima.

Kraamtranen

Bijna elke vrouw voelt zich rond de 4^e dag na de bevalling wat labiel. Dit komt door de hormonale veranderingen in combinatie met vermoeidheid. Alles is je even te veel en je kunt om niets gaan huilen.  Probeer een beetje bij te slapen en bezoek te beperken. Meestal is het na een dag of twee weer over. Als je merkt dat je je langer verdrietig of somber voelt is het belangrijk om dit te bespreken, met je partner, de verloskundige of de huisarts.

Weetjes en tips: kind

Gewicht

Normaal gesproken valt een baby na de geboorte eerst wat af, zo’n 5 á 7% van het geboortegewicht. Daarna neemt het gewicht weer toe. Op de 10^e dag zijn de meeste kinderen weer op of boven hun geboortegewicht.

Temperatuur

De temperatuur van de baby moet tussen 36,5 en 37,5 zijn.  Als de temperatuur te laag is, probeer er eerst zelf wat aan te doen: een warme kruik, een mutsje op, niet dicht bij een raam zetten, een extra dekentje. Is de baby te warm, dan kan dat liggen aan te veel kleertjes, teveel dekentjes, een te warme omgeving. Als het niet lukt om de temperatuur beter te krijgen met deze tips, dan moet je bellen Een ziek kind heeft namelijk ook een te hoge of te lage temperatuur. 

Plassen/uraten

Een baby hoort binnen 24 uur 1x te plassen. Elke dag zal de baby een beetje meer plassen. Soms zie je een steenrode verkleuring in de luier, dat zijn uraten, geconcentreerde urinekristallen. De eerste dagen is dat geen probleem, zolang de baby maar goed plast.

Ontlasting

De eerste poep van de baby is teerachtig zwart. Naarmate er meer voeding door de darmen is gegaan, verkleurt de ontlasting via bruin naar mosterdgeel.

Krampjes

Darmkrampjes zijn een veelvoorkomend verschijnsel. Ze beginnen meestal in de 2^e week, nemen na 6 weken in hevigheid af, maar soms kan een kindje er wel 6 maanden last van houden. Omdat de darmpjes letterlijk nog niets gewend zijn, zijn ze gevoelig voor allerlei prikkels. Als je borstvoeding geeft kun je uitproberen of de krampjes verminderen door een groep voedingsmiddelen een tijdje te mijden, bv melkproducten of koffie.  Bij flesgevoede kinderen is het belangrijk te voorkomen dat ze bij het drinken teveel lucht binnenkrijgen en niet teveel voeding krijgen.

Wat kun je doen om het leed te verzachten? Het buikje masseren (met de klok mee), een warmtepakking op de buik leggen of met de buik op je arm laten rijden, een warm badje, troosten. Geef liever geen extra voeding, hierdoor worden de krampjes soms erger. Om de zuigbehoefte te bevredigen kun je eventueel een fopspeentje geven.

Geel zien

Rond  de 4^e dag na de geboorte worden de meeste baby’s wat geel. Zolang de baby goed blijft drinken en niet suf is, is dit normaal. Is de baby erg geel, of twijfel je, bel dan gerust.

Vitamine K en D

Alle pasgeborenen krijgen vlak na de geboorte 1 milligram vitamine K. Geadviseerd wordt om borstgevoede kinderen vanaf dag 8 tot eind 12^e week 150 microgram vitamine K per dag te geven. Vitamine K is nodig voor de bloedstolling.

Tevens wordt geadviseerd om alle kinderen tot 4 jaar -ongeacht of zij borst-of flesvoeding krijgen- dagelijks 10 microgram vitamine D te geven. Vitamine D is nodig voor sterke botten en een goed gebit. 

Hielprik en gehoorscreening

Als jullie kindje is aangegeven zal rond de 5^e dag de wijkverpleegkundige langskomen om de hielprik en de gehoortest te doen. In de zwangerschap heb je hierover een folder gekregen. Uitgebreide informatie vind je ook op de website van het RIVM: www.rivm.nl/hielprik en www.rivm.nl/gehoorscreening

Veilig slapen 

Naar aanleiding van een groot onderzoek naar wiegendood is er een brochure gemaakt met adviezen aan ouders. Je kunt deze brochure downloaden bij :

http://www.veiligheid.nl/voorlichtingsmateriaal/brochure-veilig-slapen